ARTINA KARAGANDA KART
Tırısgan betinin akisine tüptüz bir col,
Kaytip cürdümde men bu coldu kartaydım,
Menden tuvgan ballar, ayrı birer kol,
Ene aşe sonlardı östüreyim dep tırtaydım.
Aytsam tınlarsınızba bilmem, ömürümdü,
Sizge ötürük kelir belki yaşavım,
Irgatlık, şobanlık casagan kulluğumuz,
Şöktü iyinlerim, so cüktü kaytip tartayım.
Ballar endi marsimeydi kurtgaman meni,
Torunlar seleke etedi, aytpam kelinlerdi,
Aşuv birev tuvki kaysını aytayım.
Toylarda endi bizdi şakırmaydılar,
Endi kapak mapak aştırmaydılar,
Şontayımız baylı kaldı şaştırmaydılar,
Kayer tör, kayer cer bilip kaytayım.
Esiklerdin atı avusturuldu balaman,
Özümdün curtunda misapir kalaman,
Taralap işim tayyaktay bolaman,
Azakay tınıs berinizde tartayım.
Kongsular ınap kelmeydiler,
Kişkiyleri bizdi heş bilmeydiler,
Ballar bayram dep te kelmeydiler,
Basımdı alıp endi özümdü coytayım.
Sokuranılar köp söyleysin dep,
Koy ceter, bişiy bimeysin dep,
O tuv aruv körmeysin dep,
Endi bilgenlerimdi de mıtayım.
Mamet ata dedi bir batır maga,
O üyken bir küyöz bolur maga,
Tutasınızdı beklermen oturmaga,
Salınız orunumdu törge catayım.
NOGAY KELİR
Şimalge dep karagan vakıtta,
Burcu burcu NOGAY kokusu kelir,
Kuşaklagım kelse sagınıpta,
Esime canık NOGAY türküsü kelir,
Keyşek ozgarganda üyken toylarda,
Birbirin sıylaganda hanaylarda,
Batirler östürgen, şanlı soylarda,
Köz aldına NOGAY tamgası kelir.
Kökte bereket tasıgan bulutlarda,
Süyülgen kisler turgan curtlarında,
Nasihatlar berilgen camaatlarda,
Söz aldına, NOGAY atası kelir.
Kayday savlıdır, bunu Mammet bilir,
Vatan aşığıdır, daim kıymat bilir,
Batirlik degende atın millet bilir,
Aldı cephede NOGAY balası kelir.
NOGAY EKEN
Cıynaklar bar, aniyerde, niyerde,
Soradım atları NOGAY eken.
Tutası yalıp, enkuv cürgende,
Karadım betleri NOGAY eken.
Cürmeydiken eş birevi iryamınan,
Kulluk etbezler eş üryamınan,
Töbelesgende Türk, dinyamınan,
Kalamdın cigitleri NOGAY eken.
Segiz avul birigip toy etgende,
Kişkiyler üykenlerge sıy etgende,
TÜRK’ler cıynalıp birge üy etkende,
Köşelerdin tigitleri NOGAY eken.
Angür, Gonya, Esgişair degende,
Kişkiy üyrenip üykenin bilgende,
Batırliktin cazuvu cazılganda,
Ak bolup, kağatı NOGAY eken.
Men Mammet atım, körekaldım,
Er birevinizden bir sav aldım,
Artınızdan ömrimşe cürakaldım,
Cazgandın muratı NOGAY eken.
KASGA SENİ
Kumalaktay şaşılgan atasıbasgalar,
Birbirin corsuklaydı karagasgalar,
Batirligini mıttılar allaam atamızdın,
Cıkıyakenler bıryagını korantamızdın.
Artınızdı sıypaganlar calgız taslar sizdi,
Avursanız basbetinizde tabarsınız bizdi,
Kaskadınbalları barabar tuvduk mında,
Kaytınız so coldan kündün carıgında.
Öbtegimizdi ülestik, tünevin cephede,
Birbirimizdin orunu bar epkemizde.
Cutgan suvumuz aynı kurnadan agar,
Karıstırsan atamdı saga kısım şıgar.
Collarımız kayta ketbez üyrenseniz,
Aynı şorakban cabuvlu üytebelerimiz.
Atlarımız aynı ezanman salınıpgoy,
Aynı cırlarman etiledi ekovümüzde toy.
Sen Hasan, Hüseyin ya da Ahmet,
Mındakıda Ali, Veli bir de Mehmet.
ŞINLAŞMA ŞİİRİ
CASLAR
Segiz avuldan cıynaldık bizler,
Selam bolsun sizge gızlar,
Ay bolup tuvgansınız kökge,
Kaytip künledi nav cıldızlar.
GIZLAR
Bizge ay degen siz caslar,
Ayda,künde sizben baslar,
Ay betinizge karap küygen,
Menden caksı nav kaslar.
CASLAR
Argavulda toy bar keliniz,
Aman keng bosaaga tolunuz,
Şekara taslamadık üylerge,
Adasbaz heş kelgen colunuz.
GIZLAR
Argavuldun toyu şenlik bolur,
Birigip gızlar kınada kalır,
Akran teng bir kosulsun,
Birikgenler mıkıyat col alır.
CASLAR
Biz kelmey cakbanız kınadı,
Kiyev bizdi bek keş ınadı,
Bir kün kiyev bolup toy etip,
Bizde cılatırmız sizge anadı.
GIZLAR
Cılatbazsık anamızdı bizler,
Kelinlik tabiy tutas gızlar,
Cos bosun dep keyşek gızımız,
Tutasımızdı birge avuzlar.
CASLAR
Kanekiy tebermiz toylamaga,
Kırcıman şakırırmız oylamaga,
Sizde mıtbay akeliniz bir keyşek,
Cengilgen şında, sizge küylemege,
GIZLAR
Kart cengemiz bar sizge oy bersin,
Bolurma Kuday bizsiz soy bersin,
Küylenmesin artınızdan mıkıyatlanız,
Kartatanız toyunuzga koy bersin.
CASLAR
Ayamay ozdunuz toy toylamaktan,
Biz keldik camaat sıylamaktan,
Bir kulluk etbepsiniz toy üyüne,
Birbirinizge bos,bos söylemekten.
GIZLAR
Biz söylesek hep kater aytarmız,
Üyken körsek coldan kaytarmız,
Tentek baylamak uşun toy üyünde,
Ertenden beri örmege cip şıyrarmız.
CASLAR
Kande tentek bolmaz sizdi körgen,
Gızlar Cirma cıynalıp ekev cürgen,
Bundan song şımgara bolsun aşe,
Ata akanızga sizdi ayttırıp bargan.
GIZLAR
Kelmegeniniz üyde sıngar kalsın,
Zormunan bay bargan sizdey bolsun,
Heş esime kirmezsiniz bireviniz.
Bizdi canı istegen ayttırıp alsın.
CASLAR
Artımızga tüsbeniz tirkesip,
Mayday Kisdin üstüne egesip
Kirmeytagan bosak esinizge,
Kalınız ata üyünde tırısıp.
GIZLAR
Söz aytıp bilmesenizde kargamanız,
Öz özünüzge kıymat tirkemeniz,
Şakırmadık sizdi toyumuzga taga,
Erteşeden törge corgamanız.
CASLAR
Havas tuvulmuz bizde toyunuzga,
Şakırılmay barmazsık üyünüzge,
Osmanlı cerge keyşek bolursunuz,
Nav şibjiy tilinizdi azakay tıyınızda.
GIZLAR
Sözünüzdün artı kelmez gasgalar,
Avulumuzdun işinde cürü şoşgalar,
Bizge iye bolmazsanız avuldaslar.
Alıpbarır tutasımızda atasıbasgalar.
CASLAR
Kayda cürsede avulda şoşgalar,
Eki terek boyu ketip corgalar,
Mammet atam ayttı bizge coldu.
Aketamaz sizdi so atasıbasgalar.
GIZLAR
Mammet atamızga selam aytınız,
Erek,kıyşık collardan endi kaytınız,
Vakıt keş bolgan aşe mıysızlar,
Endi üyünüzge barıp catınız.
NOGAYIMIZ
Siydametli kar astında,
Köstengilde ız üstünde,
Coyuldu Nogaylık.mıtıldı nogayşamız,
Bilmem solay kaş ömür yaşarmız?
Mandıra bir mesel burunguda,
Erek turu bizden Kırkkuyuluda,
Şaşıldı Nogaylık,mıtıldı Sıy’ımız,
Atasıbasga toldu Ayatüyümüz.
Agin’de azakay bar ayavlık,
Seker avel,avelden bir biylik,
Koyuldu Nogaylık,mıtıldı kılmısımız,
Kem şor kuvupcürü tutasımız.
Karakura taa bir cıl ara,
Nogay cok Abozga gara,
Tüyüldü Nogaylık,mıtıldı kuvusta,
Eki tentek kalıptı bir müyüste.
Segiz avuldan kelgen bir üy etbez,
Mıkıyat bolsak bizge el cetbez,
Korlandı Nogaylık,mıtıldı katerimiz,
Birinbir cagıp cürü kayterimiz.
Sabantoyumuz catırgı asımşaman,
Heş söylenmeydi onda Nogayşaman.
Cavlandı Nogaylık,mıtıldı özümüz,
Kurulgan sekide hep eki gözümüz.
Nogay atı boldu bir toyluk,
Birbirin ayıtlaydı cestan,cemboyluk,
İyteldi Nogaylık,mıtıldı Nogayımız,
Nogay basına şahan boldu Torgayımız.
Akbasga kondurulur Nogay Börk’ü,
Karganmaz ondurulur Nogay Türk’ü,
Cayraldı Nogayımız,mıtıldı Toyumuz,
Nogaysız,Nogayşasız Oy’du koyunuz.
Takta korşaklar can tapganlar,
Sınık sıyraklar col aytganlar,
Contuldu Nogayımız,mıtıldı barımız,
Akıybet zayga ketti aytarımız.
Kümaleler biyip bolgan konaklar,
Avuzu tolu söz algan şınaklar,
Kımıldı Nogaylık,mıtıldı Say’ları,
Törge şıkkan endi batırakayları.
Karamannaylar belsenip kulluk etedi,
Eki atasıbasga barımızdı terbetedi,
Netildi Nogaylık,mıtıldı rahmetimiz,
Cana küye ayttı sizge Mammetiniz.
NETKENŞİY
NE CELİ TAVESİLDİ NE CAMGURU,
NE ÖTÜRÜK AYTAR NEDE DUVRU.
AZAKAYMAN TOYMAZ,KÖPBEN KOYMAZ,
CATTI TÖRLER,ÖZÖZÜNE HEŞ OY’MAZ.
EKİ CAS BALADIN SÖYLEGENİN BİLMEZ,
ŞAKIRSAN HEŞ KAYIRGA KELMEZ.
CETER BALLARGA BAYRI TİYMENİZ,
CAT CAVURNUNDAN ALIP KİYMENİZ.
BİRİNBİR KOSUP CÜRÜ CASLARIMIZ,
SONUMAN CAN TOLSUN TÖSLERİMİZ.
TARTINIZ NAV AGUV TİLİNİZDİ ENDİ,
SİZ CATTINIZ CASLAR KULLUK TİRKENDİ.
AVUL,AVUL KIYTIK KARAP CÜRMENİZ,
KÖRGEN CIRTIKTI OTURUP CÖRMENİZ.
HEŞ CASAP BİLMEYSİNİZ CANGILARDI,
KULLUGUNUZ CIKBAK HEP CANGILARDI.
SÖZDÜN ARTI KELMEZ SİZ KIMMASANIZ,
BİREV TİYMEZ,ÖZÜNÜZ TIMDIRMASANIZ.
ANAV ALDI,NAV SATTI TUTAS KÜNÜNÜZ,
CANIP KETTİ AVULLARINIZ OGA KÜYÜNÜZ,
NOGAY DEGENDE EREKLEŞİP KETTİNİZ,
DEMEGENGE BARIP SİZ ŞATTINIZ.
AYTINIZ BİLYEK İŞİNİZDEKİ BABANIZDI,
YADA ENKEYTİNİZ CERGE TÖBENİZDİ.
KOYMADINIZ TAA ÖZÜNÜZDÜ KOTURLAP,
TURAALTINIZ CASLARINIZDI BATİRLEP.
ŞIKBANIZ ÜYLERİNİZDEN SIYAKLARGA,
ORAV BOLMANIZ KULLUK ETGEN SIYRAKLARGA.
CAPBANIZ AŞILGAN NOGAY GÖZÜNÜ,
BİLESİNİZ YA NAV ATASÖZÜNÜ,
ASIL AZBAZ BAL KOKBAZ,
KOKURSA SARIMAY KOKUR,
ONUNDA ASILI ŞALKAMADIR.
SİZİN ASLINIZ NOGAY TÜRKÜDÜR,
ALDINIZDA ACUN TURAMAZ,
SO SÖZ CAT’TIN ÖTÜRÜGÜDÜR,
TÖSÜNÜZDEKİ OTTU TIMDIRAMAZ.
MEHMET TAŞKIRAN
BİR ÜYKEN TEREK
Salkımına oturganmız
Terektin Atı NOGAY,
Bala şaga şıvıldasıp,
Sabantoy etip
Ganekiy tebip,
Öptegimizdi carasıp,
Keşemiz kündey capcarık
Heş birev cok mungaygan,
Tutasımız külüp oynaymız!
Nogaylar tutas cıynalganlar,
Avurganga savluk tilep,
Cıgılgandın kolundan ıslap,
Tuvganga süyünüp,
Köşkenge küyünüp,
Sonsonu obamız şenlik,
Tutasımız küyezlenip cürümüz.
Men bir tis körüpben uyanganedim,
Capcalgız ekenmen cancağım bopbos eken.
Nogaylarım coyulgan,
Alım berim oyulgan,
Üyken kişikiy mıtılgan,
Noay özüözüne gubargan,
Şoyun öptekey kabargan,
Özegi hamur astı şamır bolgan
Atam,akam,ayyem,anam,
inim,signim tutas şaşılgan,
Tanımaydılar birevbirevin
Mehmet TAŞKIRAN