3 Nisan, 2025
0 Comments
1 category
KOPLANDIBATIR Evel zamanda Qoplandı değen bir batir olğan.Bu Qoplandı batır da Mamay xannıfi batın eken. Mamay xanının apayi Zade, Qoplandı batırğa aşiq ola. Künlerden bir kün xan bir Yerge ketkende qadını öz sevgilisine tüşüncesini anlatmaq yolum tapmağan son: -Men seni sevem, sen de meni sev! – dey. Qoplandı batır bu işke şaşıp qala. Ne aytmağa bilmey: -Men sizni sevmeyim ve sevip olamam, doğrusı tuz-otmek aşağan yerimde xiyanetlik etmem dey. Xan bir yerge daa kete. Bu vaqıt pek büyük qar yağğan eken. Xannm qadını ayağına büyük bir etik kiye de, özü yatqan evnin aldmda üç kere aylana, şay etip, qapı ogünde ayaqlarının izlerini qaldıra. Xan evine qaytıp kelgeninen qadını: -Mma baq, senin Qoplandı bahrin mana mına ne etti, neler etmek istey, – dey. Etik izlerini köstere: -Evnin etrafını üç kere aylanğan son, evden çıqıp qaçmağa mecbur oldım, pek qorqtım, – dey. Xan bu işke pek açuvlana. Coplandı batır aqqmda bir kâğıt yaza. Bu kâğıtnı Qoplandı batımın özüne bere de, ona: -Bar, bu kâğıtnı Moskva padişasma alıp ket de ber, dey. Qoplandı batır kâğıtqa ne yazılğanmı bilmey. Moskva padişasına alıp kete de bere. Padişa şu erde Qoplandı batımın ayağına, qoluna buğav urdura, ora zindanğa atalar. Qoplandı batır üç-beş yıl zindanda yata, pek zayıflaşa. Qarısı da xannm buzavlarını baqıp, açlı-toqlu keçine. Mamay xannın xanlığmda Qoplandı batımın yaxşı dostu olğan Kâzim değen bir pelvan bar eken. O, tavdan keleyatqanda, Qoplandı batımın evine kire de, onın qarısından al-eval soray. Qoplapdı batımın qarısı ona olıp keçken işni olğanı kibi ayta. Qadın bu pelvanğa Qoplandı batımın baltasını bere de: -Baltadan mana bir egev yaşatıp kelse, – dey. Pelvan bu işni yapa. Son, qadm arpa unundan bir qalaqay azırlay. Egevni o qalaqayran içine qoyıp pişire ve xannm buzavlarıra baqmağa ketkende, qalaqaynı da yanına ala, ulu yol yanma kelip beklep otura. O vakit, bu yoldan bir kervannm keçkenini köre. O kervannın qayda ketkenini soray. Kervannm Moskvağa yol tutqanın aytalar.Qadın: -Aysa, siz Moskvağa kete olsafiız, menim xan tarafından zindanğa qapatılğan aqayım, Qoplandı batır da anda, mınavı qalaqaynı ona berseniz, – dep rica ete. Kervan başı qadının emanetini alıp kete. Moskvağa kele. Öz malım satqan son, qalaqaynı alıp, zindanğa bara. ‘Böyle bir ufaq işni yapqanda, ne olacaq ya’, dep qalaqaynı erine teslim ete. Qalaqaynı çıqıp alğan Qoplandı batır, zindanğa kire de, ax çekip: ‘Menim qadınım mana qurıp qalğan qalaqay cibergence, bir egev cibergen olsa, daa yaxşı olur edi’, dey. Qalaqaynı ortadan bole. Bir daa baqsa, ne körsin: qalaqaynın ortasından yap-yaftı bir egev çıqa. Qoplandı batır şu erden: -Aferin, qadınım, kerçekten dost ekensin, – dey sevine. Qoplandı batır egevini ala da, ayağındaki buğavlarını kese. Tışqa çıqa, qaravulnı öldüre. Zindandan qurtılıp qaça, doğru evine qayta. Bir kün apansızdan yol yanında buzav baqıp oturğan qadınımn yanma süre de kele. Bu yerde eki asret biri-birlerine qavuşalar. Qoplandı batır, qadmına: Sen menim kelgenimni bildirme, sen onıft buyurğan xızmetini de yapma, – dey. Bir kün xan kene de macarğa deve yektire de, Qoplaadi batımın qadmına deve başını yektirip, çölge çıqa. Qoplandı batır da bum köre. Atqa at lanıp, onıng artında bara. Celdire berip, xannın yarana kele. Xannm başını macar tegerçiginifi kegeyleri arasına tıqa da, eki ayağınen eki elini tartıp bağlay. Macarnı artına aylandırıp, xannı eziyetlep öldüre. Qoplandı batır xannı öldürgen sofi, qadınmınen beraber şu yerden qaçalar. | KOPLANDIBATIR Evvel zamanda Kaplandı denen bir yiğit var mış. Bu Kaplandı Batır da Mamay Han’ın yiğidi imiş. Mamay Han’ın karısı Zade, Kaplandı Batım âşık olur. Günlerden bir gün Han bir yere gidince, karısı sevdiğine fikirlerini anlatmanın yolunu bulamayınca: -Ben seni seviyorum, sen de beni sev, der. Kaplandı Batır bu işe şaşa kalır. Ne söyleyeceğini bilemez: -Ben sizi sevmem ve de sevemem. Doğrusu, tuz ekmek yediğim yere hainlik yapmam, der. Han bir yere daha gider. O zaman çok fazla kar yağmışmış. Hanın karısı ayağına büyük bir çizme giyer ve yattığı evin önünde üç kere dolaşır, böylece kapı önünde ayak izleri bırakır. Han evine dönüp gelir gelmez karısı: -İşte bak, senin Koplandı Batır’ın bana işte ne yaptı, neler yapmak istedi, der. Çizme izlerini gösterir: -Evin etrafında üç kere dolaştıktan sonra, evden çıkıp kaçmaya mecbur oldum, çok korktum, der. Han bu işe çok sinirlenir. Koplandı Batır hakkında bir kâğıt yazar. Bu kâğıdı Koplandı Batır’ın kendine verir ve ona: -Git, bu kâğıdı Moskova padişahına götür de ver, der. Koplandı Batır kâğıtta ne yazıldığını bilmez. Moskova padişahına götürür verir. Padişah hemen Koplandı Batır’ın ayağını elini zincirle bağlayarak onu zindana atar. Kaplandı Batır üç beş yıl zindanda yatar, çok zayıflar. Karısı da Han’ın buzağılarına bakıp yarı aç yarı tok geçinir. Mamay Han’ın hanlığında Koplandı Batır’ın çok iyi dostu olan Kâzım isimli bir pehlivan varmış. O, dağdan gelirken, Kaplandı Batır’ın evine girer ve onun karısından hâl hatır sorar. Kaplandı Batır’ın karısı ona olup geçen hadiseyi olduğu gibi anlatır. Kadın bu pehlivana Koplandı Batır’ın baltasını verir ve: -Baltadan bana bir eğe yaptırıp gelsene, der. Pehlivan bu işi yapar. Sonra, kadın arpa unundan bir çörek hazırlar. Eğeyi o çöreğin içine koyup pişirir ve Han’ın buzağılarını bakmaya gidince, çöreği de yanına alır, ulu yolun yanına gelip beklemeye başlar. O zaman bu yoldan bir kervanın gittiğini görür. O, kervanın nereye gittiğini sorar. Kervanın Moskova’ya doğru yola çıktığını söylerler. Kadın: -Öyleyse, siz Moskova’ya gidiyorsanız, benim han tarafından zindana atılmış kocanı, Koplandı Batır da orada, bu çöreği ona verir misiniz, diye rica eder. Kervan başı kadının emanetini alıp gider. Moskova’ya gelir. Kendi malını sattıktan sonra, çöreği alıp zindana gider. Böyle basit bir işi yapınca ne olur, diye çöreği yerine teslim eder. Çıkıp çöreği alan Koplandı Batır, zindana girer ve ah çekerek, “Benim karım bana kuruyup kalmış çöreği gönderene kadar bir eğe gönderseydi daha iyi olurdu.” der. Çöreği ortadan böler. Bir de baksa, ne görsün, çöreğin ortasından yepyeni bir eğe çıkar. Kaplandı Batır o zaman: -Aferin, kancığım, gerçekten dost imişsin, diye sevinir. Koplandı Batır eğeyi alır ve ayağındaki zincirleri keser. Dışarıya çıkar, nöbetçiyi öldürür. Zindandan kurtulup kaçar, doğru evine gelir. Bir gün ansızın yol kenarında buzağı bakan karısının yanına çıka gelir. Burada iki hasret birbirlerine kavuşurlar. Koplandı Batır karısına: -Sen benim, geldiğimi Han’a duyurma, sen emrettiği işleri de yapma, der. Bir gün Han gene deve arabasına deve koşturur ve Koplandı Batır’ın karısına deve başını çektirerek tarlaya çıkar. Koplandı Batır da bunu görür. Ata binip, onun ardından varır. Yel gibi koşturarak, Han’ın yanına gelir. Han’ın başını deve arabasının tekerleğinin parmaklıkları arasına sokar ve iki ayağı ile elini iyice bağlar. Deve arabasını geri çevirip, Han’ı eziyet ederek öldürür. Koplandı Batır Han’ı öldürdükten sonra, karısı ile birlikte oradan kaçar |
Category: 2009