2 Nisan, 2025
0 Comments
1 category
Kazak emes, Sart emes Kambardın tübi Noğaylı
Kazak değil, Sart değil,Kambarın soyu Nogaylı
KAMBAR BATIR
Jaksılar dastan aytayın, Eveli alla sıyınıp, Ekinşi kemil pirime. Kulak salıp tındağan Jamandık körmey tiride. Batırlar kılğan kayratın Kartaymay îurıp erîde. Ertedcgİ erlerden Nuska bolıp sonğığa, Kalmağan ölmey biride. Oylağanğa osmday Opasızjenil düniye; Tenizden şıkkan kurdimday Jetpedİ eşkİm tübine Kazmağa jıynap gavhar tas, Aydaharday bolıp mas Saktağan aîün inine Aşka tamak, jayavğa at, Tört tülik malğa1 könil şat. Jaraydı eken kı’sılsa Jurtının kıyın künîne Altı ulı bar Ezimbay, Kızı suluv Nazımday, Toktadı barşa tiline. Gaşıktık john oylan iz, Bektermin dep koymanız Şığarğan sözdin minine Kız Nazım şıktı burandap, On segiz tolgan jasına, Kemşat borik kelisip, Brİlliyant koydi basma. Kara men töre kayğırdı Bolsa dep bizben aşına. Kazak pen Kalmak kanşa jan Habarlandı suluvdan Dabısı jurtka şaşüa, Jolbarıstay altı uldıiî Aybatman seskenip, Kele almadı eş bende Ezimbaydıfi kasma. Tavıs kustay türlenip, Konıravday altın künirenip, Erteli-keş serüvenge Şıgadı maylap şaşın da. Jennetten şıkkan horlarday Forımma karasan, Kızıkpaydi kay adam? Ol Nazımnm naşına? Süyegi asıi dür edi, Kıldaydın özi biledi. On törünşi ayday bop Tüsedi kİmnİn kasına? Alpıs sorndık er keziÜstine asıl kiygizdi Jorğadan jcgip kara kök Küymeli arba mingizdi. Közi tüsken bendenin Jüregin ottay küygizdi. Aşılğan güldey nurlamp Kılığımen süygİzdi. Özi tefinin işinde Aşırıp devren sürgizdi; Uvızındajarığan Erte tuvğan bağlanday Tolıksıtıp jürgizdİ. “Nazımğa tandav koyanı -dep’ Bul habardı Ezimbay Alaska tegis jürgizdi “On eki j asar baiağa, Mal jayıp ketken dalağa, Kalmasın, -dep- katardan” Bularğa aytip bilgizdi. Toğız kabat torkadan Kamzol kiydi kınama; Tandap Nazım tiymese, Tolkığan könil tına ma? Almakka erkim Qtalap kıp Sıyında jappar Qudayğa. Kazak pan Kalmak Noğaylı El edi jatkan kurala; Nazımnm körnıey ak jüzin, Jandı kişi iyinde, Sabır kılıp turama? At saptırıp, toy kılıp, Aşıkkanda toyğizıp, Jıyıldı jurt jamağa. Bir töbenin üstinen Kız Nazım şıktı basma Saldırıp biyik mimara. Nazımdı malsız almakka Şaldar da jaman jelikken, Kartayğan adam kop eken Kempirden könil zerikken. Jarastı dep kiyedi Eltiri kara borikten. Katından üyinde Kaygılanıp j ilaydı, “Suluvdı alsa bayımız, Ayırıldık -dep- şerikten.” Ümitker bolıp barşa tür Sabağman üzip ap Jesem -dep, pisken örikten”, Altın tuğır üstinde Nazım otır konaktap Ak tuyğmday erikken. Kara men töre talasıp, Fonmına karasıp, Aldınan ötli köriktcn. Kız Nazmının maydanı Er toptm boidı bazarı. Tüsedi köpke sevlesi Kağazday kirşiz ajan. Osınşajurttın artmanAvmadı janğa nazarı. Jerdİn jüzin şandatti Jıyılğan korşap adamı. Kaska men j aysan bekterdin, Tavsildı akıl, amali Beri de ötti şubırıp Kalmadı jaksı, jamanı, Tefiizdin boyı noğaylı El eken ösken jağalı. Jarlmı bayğa lengerdi, Könilinc haliktın jel berdi Kız Nazımnm zamanı. Suradı suluv söz aşıp, Avzınan dür şaşıp. “Bar ma eken- dep dalada Jigittin keimey kalğanı?” Suluvdan tizdi küderin Demeli bolıp turğan kop, Kaytpakşı boldı üyinc Beride bİrdey ökpelep. On eki bavlı Özbekte Ezimbay edi kara kök Arılmaşan uvızı, Sabada pİser kımızı, Arğı atası asıl tek, Osmşanın birevin Tal boyma körmeydi ep. Kapalanıp Nazım tur Kabağın tüyip kaygı jep. Birev aytıp bildirdi: Merekege kelmegen Elimbaydın balası Kara kaska attı Kambar bek Erlikti elden ısırgan Ayıbı jalğız, kedey”-dep Javap bermedi kız Nazım Jıyılıp turğan kisige, Karamadı nazar sap Eş bendenin tüsine Kaîağam kelmese Baskamenen isi ne? Kattı battı kapalık Ülken menen kişige. Jurt eves bolğan suluvdın Könli avdı strtman Er Kambardın küşîne Altı ağasın, ekesin Akıl men Nazım biyledi. Kayiardı berin adamnnî Bİrevİn tandap tiymedi. Munaradan tüsti de, Kök jorganı j ektirip, Keltirdi barkıt küymeni. Jaksı kördî(Kambardı) Maktavm esitip bİlgelî, Kanday türü ekenin. Közimen körip, bilmediSuluv da kayttı’üyine Er Kambar bolıp süygeni. Jigİtinde Elimbay. Jurt iyesi bolğan ban. Kol kuvsinp sıyîadi Ğazİz lutıp barşajan. Ol künde perzent jok edi Düniye malın jiydı san. Jetpiskejası jelkende Bağı tayip basman Dastarkannan ketti nan, Oyman sıkıp uvayım, Bir bala berip kudayım, Könİlin taptı Ravşan, Alatavday aybatt, Haliktan tastı kayratı, Tındanız sözdi Kambardan. On altı jaslın işinde, Av kılıp Kambar jöncdi, Alpis üyli Arıktın, Toksan üyli tobırdan, Joktığına karadı, Suiîkarınalıp kolına, Tulparm minip kcledi, Aralap adam barmağan, Dariya ülken köl idî, Kaz bencn kavınız sıyısıp, Jıyılıp jatkan jer edi, Sunkar, üyrek, şağala, Birkazan, tarğak, kökkutan, Er türli kustı köredi, Tomağasın stpırıp, Sunkarın siltep saladı, Kez kelgenin januvardın, Doptay kağıp aladı, Tüske deyin ilgeni, Töbedey bölip kaladı, Koterip tastay berüvge, Kambardın koli taladi, Jarlılık sığıp könlinen, Kizıkka meyiri kanadı, “Kasımda adam barına? -dep Tönirekkc karadı. Arbağa başkan pişendey Tulparğa artıp baradi. Jağalay konğan kedcydin Aşılğan ebden aranı. Ezimbaydm balası Künine kıyın jaradı. Alpis üyli arıktın, Toksan üyli tobırdm, Kabil boldı tobası- Kaynadı mayğa kazanı. Kara kaska atka jem bcrip Künİnc kördi şabıstı, Kambardın bar dep tulparı Alaska bardı dabısı: Kedeysin değen kisigcKılmaydı batır namıslı. Astmdağı bedevi Suvıtuvı tüsken son Uşkan küspen janstı. Kuymday şanı burkırap, Atkan oktay zırkırap, Kiladı jakm akstı. Süngigen suvğa üyrckicy, Jasmırıp kaldı az. Panalap biyik kamıştı. Dabilın koyıp, sunkar sap, Bolraağan küni minin ap Köldegi kustı tavısti. Jurttıfi könili tınadı Ekpini kattı davılday Erliğin cbden sınadı. Ağayım kuvanıp Aliağa şükir kıladı Kümisten tağıp kargısın Sofuna erip tazasm, Av kılıp Kambar şığadı. Kasmdağı kumayı, Tanınan tartıp talayın Tav tekeni jığadı. Ayırıldı jırtılıp Kiyik pen atkan kulanı. Ayt-büytine karamay Ak bökendey josıtıp Ayğayin salıp kuvadi. Aşuvmenen ayamay Tülparğa kamşı uradı. Nayzamen özi şabaktap, Tazısı jetip tamaktap, Kasap soyğan tşkidey Kan sasıtıp kıradı. Tüs kaytıp besin bolğanda Artına moym buradı. Kara kaska attı kaiılarıp, Maiîdayın sürtip dem aİıp, Şıltmm şegîp turadı. Serkedey basıp takimğa Semizin tandap jiynadı, Arığın tandap almadı. 0nın berin arlkanmcn Bir atka kaytıp sıyadı? Alpıs üylİ arığının, Toksan üyli tobirdııî Aşıkkanın toyğızdı. Batır tuvğan Kanıbardın Tiymedi jokka ziyanı. Şekesinde Kambardın Bar eken altın tuiımi. Surap alğan Kudaydaıı Elirabay hannm kulını, Eşkimge aza bennedî. Kızdan da zıyat kılığı. Av kılıp sığıp jönedi. Üyinde bolnıay tınımı Dalada jatkan jayilıp Buğı, kiyik kundı.Ordalı kulan obığıp, Bir beleğe jolığıp, Januvarlarjabığıp, Köbeyip ketti sığını. Tağı da koymayı avladı Tavdağı kiyik, buğını. Karsağı bar kasında, Tazısının alğanı Tülkinin arlan kızılı. Kulaktan salınıp, Jaratkanğajalmıp, Bir jar taska kamalıp, Bönler korkıp uhydı. Kazak emes, Şart emes Kambardın tübi Noğaylı Azuvsız andı tavısıp Koymadı kırıp onaydı. Kulan menen kiyiktin Dalada jatkan biri jok Burmğı kızık bolmaydı. Tulparın kölden suvarıp, Aralap jürip keledi Ağası kalın toğaydı. Etpetinenjığıhp, İşine sattın tığılıp, Tumsığınan kan akkan Köredi ölgen toraydı. Hadiysa dep bul kanday Tönirekke karasa, Kuyrığın kısıp butına, Jolbarıs jatır ınıramp Şabuvğa tappay oraydı, Ottay közi kızarıp Inıranğan davsı zoraydı Kaharğa minip Er Kambar “Kaytesin,” – dep sen zafigar Kudaydan medet suraydı Jatkanday boldı şokken nar Aybatti küşti arsttannım Kasma katıp jakımdar? Tarığıp Karabar söyşeydi Jaratkanğa kılıp zar: “Aldımda ağam, artımda Süyenip jürgen inim jok, Aynaluvğa jerim tar, Gayıp İyren kırık şilten Kısılğan kimi bolğm jar! Kızıl gülin soldınp, Seksenge şıkkan ekemdi Sermende kılma, Hak jappar! Basıma salıp uvayım Jalğızdi mendey kılma kor. ösıdan jetse ajalım, Koyilar kayda mazarım? Jep ketedi -ay orınsız, Toğayda uşkan kargalar.” Kambar ayttı tulparğa: “Kanattı tuğan pırağım, Ağa-ini sen edin Tar jerde joldas şırağım.Moynın altın tayaktay, Kamıstay eki kulağın, Tört ayağın kazıktay Tönkergen kese tuyağm. Suluvlığın sümbidcy, Jılkığa raenen sıyağın. Ajalımjetip osidan ÖIip ketsem omun jok. Özİne melim bul jağım. Kara kaska at kaltirap, Osınşa nege korkasın, Şak bohp turmay tırnağın, Kıyın ekenjalğızdık. Jabığıp kattı jıiadim. Ajal jetpey jan şıkpas Tevekelge bel baylap Peşenemdi sınadım. Bul sözdi aytıp er Kambar Serinin bardı kasma Bolğay dep asıl muradım. Sol uvakılta joibarıs, Tüginin berin jatkızdı, Kulağın jımıp j asırdı, Kerendey aşıp avızm Arıştan jaman tıkırdı. Davisı jerdi köşirip Nar mayaday bakırdı. Bürkittey jazıp tırnağın Tulparğa banp asildi. Kambarda kaytpay uıntıhp, Bar kayratm şakırdı; Kuyrığman küterip, Aynaldırıp basman, Laktırıpjiberip. Kırık kadam jerden asırdı. Kulağan jarday dürs etip, Inldavğaeli jok, Deminen tüsip basıldı. Toksan üyli tobırdın, Kabı! bohp tobası Saktadı Kuday batırdı “Osuna, -dep- kayraün? Tumsıkka tara baltamen Sonday mıktı serini Jalğız urıp katırdı. Kaininin şıktı işînen Er Kambar kılıp köterip; Jönelip ketip baradı Jolbarısın öiıgerip, Kuynğm jerge şubatıp, Aldına mıktap basadı Tört ayağın tengerip. Ülkcndigi basının On eki karış kazanday Mıktılıgı serinin Tamaşa kıldı el körip; Suvıtıp koyıpjatkanşa, Kara kaska tulpardıiı Kantaruvın jazdı da, Bayladı meyiz jem beripAyağına salğam Oktığı taza kilden Körgen jan kayran kaladı Tiyegi kümis şiderdi. Tebingilik jüni jok Terisi bohp jarğaktay Arıktap ebdenjüdcdi. Kabağı karday jabılıp, Ertelİ-keş sabılıp, Minisi kattı avda da Avıt-avıt şabılıp; Tuyağı taska kağılıp, Şomıhp terge jüzedi. Jatkızıpjafm fîıştımen, Kuynğın tarap süzedi. Aİtmnan tağıp kuyıskan Er ebzelin tüzedi. Kur al aydın terisi Tayaktısm kiyedi Sadakka salğan oktay bop Tulparğa to!a minedi. Karşığasm köterip Koline Nuvdın jönedi. Kırmdap ötip baradı. Sunkann tutıp betine, Tüskenjoli Kambardm Şubırğan maldın izi edi. Jağalay kuhn baylağan, Tenizdİn boyın jaylağan, Kız Nazmının avılının Üstine tüsti kozderi. Mum körip Kambardın Jokşıhk kirdi esine. Kımızı bar dep ak tiydin Tüsemİn barıp nesine Kırmdap ötip baradı Sunkann tutıp betine. Kara kaska tulparı Jerdi tartıp tabanı Alşandap basıp asıkpay Avıldın şıktı setine. Bulttay şıkkan ayğa uksap Tur edi Nazım nurlanıp, Atlas köyİek üstinde, Kök arbağa süyenip, Şıbıktay beli burahp, Süyretip altın şaşpavm, Ordağa barıp kiredi. Boz jorga attay ırğalıp, Ah urganda avzınan, Tütini sığıp suluvdın, Jüregi ketti otjanıp. “Kara attı Kambar karamay Ne sebepten ketti?” -dep Aşuvı keldi doldanıp. “Aksa belim karayıp Kaldı ma -dep- apirmay?” Şar aynasın kolğa alıp, Sunkarday közi süzilip, Jılamay könili buzılıp; Aynağa közin tur salıp. Karanğı tartıp könili, Kız Nazmının işine Kapalığı sıymadı. Şakırıp jakm jengesin Ordanı tegisjıynadı. ‘Tüs kaytuvğajetkizbcy, Bir urşiktayjibekti İyirip ber,” -dep kıynadı. “Ökpeler, -dep, -sunak kar1′ Nazmının sözin sıyladı; Şüykesin sozıp şapşandap Berinin bası kakşandap, Buyırğan isin bitirip, Aytkanın ckî kılmadı. Otız katın oynaktap Örmeğin tezdep jügirtİp, Tabanı jergejarılıp Kulanday saldı dübirdi. Jürgcnde İyin liresip Toktalıp biraz kîdirdi “Kaldındar, -dep, keşİğip” Keyis kılıp Nazım bülindi. İrgeden kağıp kazığın bir uşı kölge ilindi. katındar kayttı üyine “Razı bol,-dep, koş endi Balamız jılap, karnı aşıp Uramın dese bayımız Aytarmız dajalınıp Aldık, -dep, -senin tilindi.” Qız Nazım mindi örmekke. İyisin jupar sasıtıp, Aşıktık lüsti basma Süyegin jaman jasıtıp; Dayarlap koydı şarağa Kasma kımız taşıtıp, “Kaytkanda Kambar işsin”, -dep Arak penen şaraptı, Sandıkka salıp sakladı, Bötelkege aşıtıp. Tenizden sığıp er Kambar, Katarlap artıp keledi Kaz benen üyrek tirnanı. Tulpardın jügin bitirip Toltırıp üslin ırğadı. Karşığanın kıranı Kanattı kusti kırğanı. Şıhmnın tutıp kumarı Anma moym burmadı. Körinedi Nazmının Aldina örmek kurganı! Kambar ayttı özine; Osığan kÖilİlim bölinîp Umıtıp ketse jurtımdı Kudaydın -dedi, -urganı.” Melim boldı batırğa: Akıl men öner is elip Kızdırmak üşin turğam Kısılğan jerde şabadı Kara kaska tulparı. Nersİz oktay kafiğıtıp Kizıkpen kölden su işpey Taİadı şarşap şaftjuüp; Toktamadı kidirip Öte şıktı karğıiıp. Söylese almay Kambarğa Tağı da kaldı armanda, Olırğan suluv köz tutıp. Aşuvı keiip Nazmının Asav tavday tuvladi Kapalanıp Kambardan Jüreği katlı soladı. Kılışın alıp kolına “Adıra kal! -dep, -sen örmek’ AHı jerden turadı. Jibekke ketti janı aşıp Ne boldı-dep, -şırağım Jengeleri şuvladı. Kanı kasıp betinin Reni kumday kuvradi “Toklay tur! -dep, erjiğit!” Ötİp ketken Kambarğa Şakırıp kolin buİğadı. Kara kaska tulpardm Basın tartıp kidirip, “Ne deydi, -dep, bul mağan”, Javabm kızdın tındadı. Sonda Nazım söyİeydİ: “Kayırılmay kayda barasın. Han süyekti Kambar-ay !? Kabağı katıp şarşaptı, Kara atımını moynmda Ökpe bavır jal var-ay Arızıma menin.kulak sal Akılın bolsa, anğar-ay. Ak tösimnin üstlüde Kol tiymegen mal bar-ay Şöldesen suvsm işseyşi Bizdin üyge tüsseyşi, Jatıp, turıp ketüvge Kütkendey bizde jay-bar-ay! Moymndı beri bursayşı, Kuşaktasıp ekeymîz Köriselik tursayşı, Artında tiflgir jar bar-ay!” Sonda Kambar şöyleydi! “Ağayınım tavıstı Kara attan böiek mailindi, Sırtım bütin, iş lütin Bilmeydi eskim elimdi; Joldas kıldı Kudayım Kedeylik degen zalimdi Koy bağuv koldan kelmeydi, At üstİııen soğıs kıp Jemesem tavıp nanımdı. Eki ayağım salaktap, Aş boridcy jalakîap Kiynadı joktık janımdı. Uyadan jalğiz balamın, Kus etin berip bağamın Üydcgi eki kerimdi, Oğan da nazar salamın, Kanatıma alamın AIpis üyli arığım Senimenen oynaşanı, Aynalar İsim kıyınğa Ayıpka meni buyırma Aytamın Nazım zarınıdı.” Nazım ayttı Kambarğa: “Büginşe bizge meyman bol! İler kaşan ötipjüresin Avıldin üsli uli jol Katarlap salıp tösekti, Kasına jakm jataym, Tan atkaıışa ustap kol. Alpıs üyli arığına Asıkpasan barasın Kardar emes bizden ol. Mın koylı baydın balasın İzine başkan aimaymın Bekzatım menin peyilim so! Er Kambar sonda söyledi: “Oytkenifi bolmas, -dep,- Kaüırına karasaiı Men emes tandap tiyerin İzdegenin asilik… Inırsıtıp baylağan, Köşkende loptap aydağan Mastiğl sığar Kız Nazım, Jilkı mcnen (üyenin. Baylardı şalkar köl kılğan, Kedeydi kala şöl kılğan Jarlıği küşti iyenin. İtjügirtip, kus salam Sırkırap jaman süyegim; Öz tenimnin işinde Aytuvlı erdin biri edim. Jolbarıs kanday azuvlı afi Tar toğayda jolığıp, Oğan da taban tİredim. Kayratpen jenip öîtirip. Şahı erlerdi keltirip Alladan medet tiledim, Jokta bolsa jomarttın İsin lutip jür edim. Kol ustasıp kız Nazım Uvağda kilsam senimen, Bir jaman keiip malı kop Alıp ketse, ayinlıp Abıroyım astlar,Kayğımenen basılar At basınday jüregim Sonda Nazım şöyleydi “Dimiye boktm azdığın Kayrattı ay jiğit eley me? Saka kılğan bar ma eken Korğasm kuvıp keneyge? Janı var kişi konakka Kız şakırsa ke’mey nıe? Basıma salıp uvayım, Jahndırğan Kudayım Jalğız attı kcdeyge. Esen tursam sav bolıp Eş uvayım jemeymiıı, On eki bavlı Özbek’ten Tak otırmın demeymin Sayratıp tildi kömeyden Jağımdı kayrap bezeymin, Beren tuvğan bala edin, Jurtka tulğa bolğanday, Sol sebep seni tejeymin, Akılın bolsa oylap tur, Endigîsin Özin bil Aşırıp munan ne deyin?” Kambar men Nazmının Asilik bolsa talaşı, Hasiret koymay aytısıp Uzadı sözdiil salası Ajıramay türedi Ekeyinin arası, Engimege aynahp, Ötip ketti keşigip Kaytatuğın şaması Üyinen şıktı dalağa Nazmının ülken ağası. Karındaşı kasında, Okalı borik basında… Köldenendep tur eken Kambardın kara kaskası Kürgennnen son bulardı Aşuvğa mindi kabırşak Adamda jaman sol edi, Sakalı uzın akımak Aykayın salıp keledi, Bakıravık neme edi, Hngi esektey aıîkıldap “Koraz, Daraz, Alşıoraz Kaydasın dedi Karımsak? Kor 1 ağanı emes pe Jalanayakjarlının Jürgeni bizgejakmdap? İtlilerine aytadi: “Ak semserdî kohna ap Mandaym janp, basın şap, Jerge tiissin moyını, Keledi kimmen oymı? Kızğa tansık mirzanın Kılışpenen könilin tap.” Besev edi belgili Ezimbaydm tentegİ, “Kayda, -dep- kedey”jügirdi Kolında bir bir keltegi Jın urğanday burkıldap Adamnın berin jıynadı. Tüsip kaldı bir jerge Basman tcri-telpegi Altavmın işinde Akılı köp artıkşa Aişıoraz edi erkeği Ağalarına aytadi: “Kambardın könİlin kaldırma, Kayrattı tuvğan er edi, Boİar dep bir künder keregi.” ICarımsak sonda şöyleydi, Berine kılıp ökpeni: “A!dı, artında kara jok Bul kedey bizden köp pe edi? Koraz senin j amanın, Avildın lisîin jo! kılıp, İrgeni janap otkeni, Ajahnajetkeni. Kabirşak, Daraz kaydasın? At üstinen avdarıp, Kolin baylap Kambardıfi. Del kötinc tep, -dedi. Tuvmay ketkir Alşioraz Küzime meniiı körinbe, Tur, joğal, avlak ket”, -dedi. Aitı uldıfi işinde, Ekem, şeşem arkalap, Ayavh ösken Nazımdı Jalğiz attı kedeyge Bermegimiz ep pe edi?” Alşıoraz ayttı; “Ağalar, Süyinbe maldın köbine, Kimdi kırıp tastaysm .lan körinbey közine, Kötere almay jürsinder Bergenin Kuday öziiıe, Menin de keidİ- aşuvım Senderdiiı aytkan söziiıe, Üy jığılıp kalğanday Koyninnın bir kap jeline Eşkİmnin tilin almaysm Edircndcp berinde, Pişirip nandı demine Eki talay İs bolıp At kulağı lenesse; Panalarsm tığılıp Osınm barıp jenine Elimbay hatmifi balası Karasan arîh tefine: Karındasın kem bolmas Batırdın tüsse şenine; Ağaymmen oyiasıp, Nazımjandı kosayık. Kalasa Kuday tenine. ” Daraz ayttı: “Ağalar, Arıyık eken bizden de Alşiorazdın akıh; Ağaş üyli özbegin, Süyek tamir boladı Kudaydan sonğı jakının Oylağanğa kidirip Osı eken istin makulı; Kekti bolıp ketpesin Noğaylının batın. Azuvlımen öşiksen Tiygizer ziyan akın.” Bul sözdi esilip tentekter Tayağın jerge tastadı. Berinin kaytip aşuvı. Mıyığman bir külip Nazmının tarttı takımı. Jöneiip Kambar baradı Şaiığıtıp jerdi tuyağı Tulparın sığıp tasın. KizNazımğajavşı ğip Jıytrmajigit jiberdi, Kalmaktın ham jurtınan Kuvrık jalı tüyilgen Kur aygır ustap jılkıdan Jolğatüsipjosıtıp Jorğalar minip bılkığan, Susar borik basında, Üstine kiyîp kulpıdan; Kereyulı Kelmembet, Söyleş kılıp kidirdi Avıidın kelip sırtman Ayağın jerge pan basıp Manavrap közin zorğa aşıp Ezimbay şıklı dalağa, Turğanday bolip uykıdan Ezimbay sonda söyledi, Aşuvj kelip azırak Beti ottay kabınıp;. Omıravm köterip Nar buraday şabınıp, Belin buvmay jelbegey Böri işigİnjamıhp, Kabattap kiygen kamzofğa Sıdıra tüyme tağınıp. “Erteli-keş şubirıp Konadı meyman ağılıp Kedeyler meni ‘körmcse Kaladı -dedi, sağınıp; Otımnıfi basın bennedi İzdcgcn joğı tabılıp. Kereyulı Kelmembet Sender de keldin sabıhp, Alakevim keşkurım Tanımavşı edim eşbirin. Kayırlı bolsm saparın. JÖnİndi kelgen suraymm Jürsifîder, balam, nağılıp?” Kelmembet sonda söyledi: “Bolsın, -dep, cü, Ezimbay, Arızımdı sizge aytaym KÖtersen menin nazımdı Savsağı altın sunkarğa İldireyin dep keldim Köldegi üyrek, kazındı. Altayı kızıl tülkine Kosaym dep oylap em Kumay jüyrik lazımdı; Tikbekke ak üy şuramın El konbağan sazındı. Buyırıp patşam jibergen, Kaytalmayının bul jerden îzdegenjoğim tabıîmay.” Kelmembet tağı şöyleydi: – Asıkpasan, bay-eke, Müyizi uzın boz buka Payikelİp ara lap, Pelegindi ezedi Artına karap burılıp Aydayıiı desen süzedi İyisi jurtkajayılıp Pisken ankıp tüynegin, Kolma ötkİr kezdik ap Ortasman tiledi, Jemekke erkim eves kıp Körmey-ak sırttan biledi. Kanattı karabürkitim, Asırağan elpeştep Akkuvındı iledi; Kus etinen toyattap Kevdesine minedi. Dos adamın kayğırıp, Duşpanm kattı küledi. Osı aytkanım bolmasa Tuğırğa sunkar konbasa Noğaylı eün böledi.” Kelmembet tağı şöyleydi: Buğahk saîıp moynına, Juvasıtıp kaytanım, Asavmdı üyretip, Azuvlı arlan börime Jegİzemin kuyrığm Bağlanındı süyretip, Tistetemin tamağm, Kabırğasın küyretip, Ak saptı bolat nayzamen Şanışkızamm tüyretip, Tüleyden kaşkan tüİkindi Ustaym kuvıp endetip, Meken etken kırğavıhnnın Kızığın korsem dep edim Şengeldelip moynman Lasın kuskajündetip.” Kelmembet tağı söyledi: Sen surasan, Ezimbay, Aytayın kelgen jönimdi, Arada j ürgen j engemin Kiyemin kimbat tonındı, Hemraert kişinin belgisi Berseiı tezdet sonunda; Eskim sağan tiye almaş Ustasaiı menin kolımdı, Javşi kıp patşam j iberdi Jeti alası orındı, Alatavday aybattı Rüstenı-Dastaıı forımdı, Eregissen onımen Kurtadı ebden sorındı; Şevleri men devleti Kup özine konımdı Bügin sağan meymanmın Tandap soy semiz koyındi, Kudatüsİp, kuynkjep Kıİumız kızık oymdı. Noğaylıdı şakırma Özime bertoyındı; Bir üyindi boşatıp Saldırıp tösek at usta, Tırnaday sozıp moynındı.” Oîavdan sığıp dalağa Alşıoraz sonda şöyleydi “Jürsinder kaydan adasıp, Kalmaktın kaska, bekten? Eki iyiniiınen dem alıp Ekpiııin kattı bilindi, Karaman devdin erleri, Aytar sözge, şmlavşı, Sen ekensin zeriger, Kclnıembet dep es.üvşi ek İninnin osı körgeni Biy eke sizde bar eken Burmğınıfi Örneği ‘Maksi adamda jattıkjok,” Jasm ü’ken ağasın Köriselik kel beri” Kelmembet sonda şöyleydi Er ekensin Alşıoraz Bala jolbarıs pisindi; Jür ekensin seltefidep Kayratm kısıp işindi; Kezdestirdİ Kıldayım İzdenİp şıkkan kisimdi; Eregissen menimen Körsetermin küşimdi; Akılın bolsa jarkınım Jibenne şarğa isimdi; Kadirime jeter en Tanımaysın tüsimdi.” Sol sözdi aytıp Kelmembet Körissen kel, -dep, şırağım’ Enkeyip kolin tısındı. Jağadan ustap Alşıoraz Taltıya tartıp tabanın, At üşünen julıp ap, Avdarıp jerge tüsirdi. Javşığa kelgen batırdm Zeresin jaman uşırdı, Kelmcmbettin üstîne Jiğiti saldı urıstı, Tarta soktı tayağm Bere almay köpke turisti; | Dostlar, destan söyleyeyim, Önce Allah ‘a sığınıp, Sonra kâmil pirime. Kulak verip dinleyen Kötülük görmesin hayatta. Yiğitler gayret etmiştir ihtiyarlığından evvel gençliğinde. Geçmişteki yiğitlerden Örnek olup geridekilere, Kalmamış hayatta bir tanesi de. Düşünen için böyledir Vefasız yalan dünya; Denizin derin dibi gibi Ulaşamadı kimse dibine. Hazinesi için mücevher toplayıp, Ejderha gibi mest olup Saklamış altın inine. Açlara aş, yayalara at Dört tidük malıyla memnun olup. Yararmış işe başı dara düştüğünde Halkının zor günlerinde. Altı oğlu olan Azimbay’in, Nazım gibi güzel kızı olan Azimbay ‘in, Herkes sözünü dinlerdi. Aşıklığını da siz düşünün, “Beyiz ” diye bir kenara bırakmayın. Söylediğim sözün bakıp kusuruna. Kız Nazım yürüdü salına salma. Yaşı onsekize geldiğinde, Tilki kürkünden börkü yakışıp, Pırlanta taktı alnına. Fakir ile zengin kaygısına düştü Bize yakın olsun diye. Kazaklarla Kalmuklar’dan çok insan Bu güzelden haberdar oldu. Memlekete ünü yayıldı, Kaplan gibi altı oğlanın Heybetinden ürküp, Hiç kimse gelemedi Azimbay ‘in yanına. Tavııskuşu gibi süslenerek, Altın çan gibi şıngırdayarak, Gün boyu gezintiye Çıkardı yağ sürüp de saçlarına. Cennetten çıkmış huriler gibi Endamına bakarsan, Hangi adamın ilgisini çekmez ki, O Nazım ‘in güzelliği? Soyu gerçek bir asil idi. Tanrının kendisi bilir. Ayın on dördü gibi Kimin kısmetine düşecek? Her metresi altmış somluk Pahalı elbise giydirdi Kara gök yüğrük atın çektiği Üstü kapalı at arabasına bindirdi. Gözü takılan insanların Yüreğini ateş gibi yaktı. Açılan gül gibi nurlamp Tavırlarıyla kendisini sevdirdi. Yaşıtlarının içinde Herkesten üstün yaşattı; İlk günden ana sütünü doya doya içen, Erken doğan kuzu gibi Bütün güzelliğiyle yürüttü. “Nazım ‘a eş seçeyim “- deyip Bu haberi Azimbay Bütün Alaş ‘a duyurdu. “On iki yaşındaki çocuğa, Bozkırda mal güden çoban ‘a, Kalmasın geride, – diye “ Bunlara da haber verdi. Dokuz kat ipekten Yelek giymiş beli saran; Nazım seçerek evlenmese, Coşkun gönül durulur mu? Herkes evlenmek için bekleyip Yüce Allah ‘a dua etti. Kazak, Kalmuk, Noğaylı Yan yana yaşayan boylar idi. Nazım ‘in görmeden ak yüzünü, Canlı kişi evinde Sabredip durur mu? At yarıştırıp, toy yapıp, Aç olanı doyurup, Toplandı halk oraya. Bir tepenin üstüne Nazım kız çıktı başına. Büyük bir minare yaptırıp. Nazımı malsız almak için İhtiyarlar bile heveslenmiş, Yaşlanmış insanlar da çokmıış Kocakarıdan bıkmış olanlar. Yakıştı diyerek giyer. Kara kuzu derisinden başlığını. Kadınları evinde Kaygılanıp ağlar. “Güzeli alırsa, beyimiz, Ayrılırız kocamızdan, -diye .” Hemen herkes ümitlenip Dalından koparıp alsam, Yiyeyim deyip ermiş kayısıdan ” Altın tahtın üstünde Oturuyor güzel Nazım, Atmaca gibi eğlence arayan, Fakir ile zengin kapışıp, Endamına bakarak Önünden geçtiler güzel kızın, Nazım kız’in meydanı Herkesin oldu pazarı. Herkese yansıyordu şulesi Kağıt gibi tertemizdi siması. Bu kadar halkın içinden Hiç kimseye bakmadı. Yeryüzünü toza dumana kattılar Dört bir yanını kuşatmış insanların Seçkin, zengin beylerin, Tükendi gücü, çaresi. Herkes geçti akın akın İyisi de, kötüsü de. Denizin boyunda Noğaylı diye Kalabalık büyük bir halk vardı. Fakiri zengine eş kıldı, Halkın gönlüne heves sızdırdı, Nazım Kız ‘in o anı. Güzel, sordu söz alıp, Ağzından inciler saçıp. “Dışarıda var mı ki, Delikanlılardan gelmeyip kalanı? “ Güzelden umudunu kesen Ümitlenen pek çok insan, Evine dönmeye mecbur oldu Hepsi birden öfkelenerek. On iki boylu Özbek ‘te Azimbay düldül gibi seçkin biriydi Taze taze sağılmış, “Saba “da hazır durur kımızı. Soyu ceddi, dedeleri asil, Bunca insanın birini de Kendisine denk görmedi. Nazım duruyor üzülmüş Kaşını çatık hüzimlenmiş. Birisi söyleyip anlattı. “Eğlenceye gelmeyen Azimbay ‘in oğlu Kara kaska atlı Kamber bey Yiğitliği herkesten üstün, Var bir tek kusuru, fakirdir, “-diye. Cevap vermedi Nazım Kız, Toplanan insanlara. Bir kez olsun bakmadı Hiç kimsenin yüzüne İstediği gelmese Başkasıyla işi ne? Üzüntüsü canına yetti Büyüğün de, küçüğün de Milletin gönül bağladığı güzel Çok ilgi duydu görmeden Yiğit Kambar ‘in gücüne. Altı ağabeyi ile babasını Ahlıyla hükmedip Nazım, Toplanan herkesi geri çevirdi. Birini seçip evlenmedi. Minareden indi de, Kır atını koşturup, Getirtti kadife örtülü at arabasını. Gönlü Kambar ‘ı sevdi Methini işitip bileli. Nasıl biri olduğunu Gözüyle görüp tanımadı. Güzel de evine döndü Yiğit Kambar idi sevdiği. Geçtiğinde Alimbay Yurt sahibi han idi. El pençe divan durup hürmet eder, Değer verirdi tüm insanlar. O günlerde çocuğu yok idi Dünya malım topladı hesapsız. Yetmiş yaşına geldiğinde, Bahtı uçup başından, Sofradan gitti bereket, Gönlüne sızıp vehim endîşe. Bir bala verip Huda, Dileğine kavuşturdu Ravşan. Aladağ gibi heybeti, Halktan üstün kuvveti, Dinleyiniz sözü Kambar ‘dan. On altı yaşında, Avlanmaya Kambar başladı, Altmış evli Arık boyunun, Doksan evli yoksulun, Eksikliklerini giderdi. Şahinini alıp koluna, Tıılparına binmiş geliyor. İçine insanın girmediği, Derya, büyük göl idi, Kaz ile kuğu sığışıp, Toplanıp durdukları yer idi, Şahin, ördek, martılar Birkazan, tarğak, kökkutan1, Her türlü kuşu görür, Başlığını çıkarıp, Şahinini uçurur, Rast gelen hayvanları, Top gibi yuvarlayıp alır. Öğlene kadar yakaladığı, Tepe kadar olur. Kaldırıp bir yana toplaya toplaya, Kambar ‘in kolları yorulur. Fakirliğini unutup bir müddet, Avın eğlencesine yiğit dalar. “Yanımda adam var mı?-diye Etrafına bakındı. Arabaya doldurulmuş buğday gibi Tulpanna yükleyip gitti. Yayılarak konan yoksulların Açlıktan kabarmış çok iştahı. Azimbay ‘in evladı Zor gününe yaradı Altmış evli yoksulun, Doksan evli avamın, Kabul oldu duası, Kaynadı yağla kazam. Kara kaska atım yemleyip Ona hergün koşturdu. “Kambar’w tulparı var” diye, Alaş ‘a ünü yayıldı: “Fakirsin ” diyen kişiye Namusuna leke sürdü diye kızmaz. Altındaki güzel tulparı Tavına geldikten sonra Uçan kuşla yarıştı. Hortum gibi toz kaldırıp, Atılan ok gibi fırlayıp. Uzağı yakın yaptı. Suya dalan ördek gibi Saklanıp kaldı biraz, Büyük kamışa sığınarak. Nara salıp, şahin uçurarak, Her gün, hiç. olmazsa bin tane avlayarak Göldeki kuşları tüketti. Halkı ondan memnun kaldı. Hızı kuvvetli fırtına gibi Kahramanlığını bir güzel gösterdi. Akrabalarını sevindirip Allah’a şükretti. Gümüşten tasmasını takarak, Arkasına tazısını alarak, Kambar avlanmaya çıktı. Yanındaki tazısı, Sabahtan başlayarak Dağ keçilerini yığdı. Sayısız çok idi Avladığı geyik ile kulanı. Kimseye aldırmadan, Karaca gibi koşup hızlı hızlı Nara salıp kovaladı. Öfkeyle acımadan Tulparına kamçı vurdu Mızrakla delik deşik edip, Tazısı boğazına sarılıp Kasabın kestiği keçi gibi Kanlarını akıtıp öldürdü. Gün yükselip Öğlen olduğunda Arkasına dönüp baktı. Kara kaska atı bağlayarak Alınım silip, dinlenerek, Tütününü içip durdu. Keçi gibi diz altına yatırıp, Semizlerini seçip topladı. Zayıflarını bıraktı, almadı Onların hepsini alsaydı Bir tek ata nasıl sığardı? Altmış evli yoksulunun Toksan evli avamının Aç karınlarım doydırdı. Yiğit olan Kambar’in Kimseye zararı olmadı. Kambar ‘in şakaklarında Vardı altın perçemi. Tanrıdan dileyip almış, Azimbay Han ‘in yavrusu Kimseye kaygı vermedi. Kızdan fazla terbiyesi. Avlanmak için çıkıp gitti, Evinde rahat etmeden. Bozkırda otlanan Maral, geyik tükendi. Kulan sürüsü darmadağın olup, Böyle bir belâyla karşılaşıp, Hayvancağızlar perişan olup, Arttı av olup ele düşeni Hiç durmayıp avladı. Dağdaki geyiği, maralı. Çakalı var yanında, Tazısının avladığı Tilkiden de kızıl, erkek tilki. Kulakları sallanıp, Yaradan ‘a dua edip. Kayalara arasında kaldı sıkışıp, Kurtlar korkup, uludu. Kazak değil, Şart değil Kambar ‘in soyu Nogay ‘di. Av hayvanları tükenip Çevresini kırıp geçirdi. Kulan ile geyikten Kırda bir tane bile kalmadı. Eğlencenin tadı kalmadı, Gölde atını suvarıp Gezerek geliyor, Sık ağaçlı ormanı. Yüzüstü yere serilip Çukurun içine saklanıp. Burnundan kan damlayan Ölmüş bir domuz gördü. Bu nasıl bir şey diye Etrafına baksa ki, Kuyruğunu ayaklarına sıkıştırmış, Bir kaplan kükremekte Saldırmaya fırsat bulamadan, Gözü ateş gibi yanıyor, Kükremesi giderek artıyor. Yiğit Kambar öfkelenip, “Neyaparsın sen azizim, bana?” diyerek Huda ‘dan yardım istedi. Yere çöken bir deve gibi, Heybeti kuvveti üstün arslan. Yanına nasıl yaklaşsın ki? Üzgün Kambar şöyle dedi: Tanrıya dua edip, Önümde ağabeyim, gerideyse Dayanacak kardeşim yok, Dönmeye yerim dar, Kırk erenli dervişler Zor günlerde yardım edin! Kırmızı gülü soldurup Seksen yaşımdaki babamı Hak Cebbar, ağlatma! Başıma zorluk çıkarıp, Bana, yalnız yiğide horluk gösterme . Burada ölüp gidersem Mezarım nerede olacak? Yer de giderler boş yere, Ormanda uçan kargalar .” Kambar şöyle dedi atına: “Kanatlı doğan tulparım, Bana ağabey de, kardeş de sendin. Zor zamanda yoldaşım, canım Boynun altın bir dayak gibi, İki kulağım kamış gibi, Dört ayağın kazık gibi Yuvarlak bir kasedir toynağın. Güzelsin, bir sünbül gibi Vücudun güzel bütün atlardan. Ecelim gelirse işte burada. Ölüp gitsem yerim yok Sana malumdur bu halim. Ey, Kara kaska at, titreyip, Niye böyle korkarsın, Tam geliniyorsa bürkiln başına, Zor imiş yalnızlık dediğin. Dertlenip çok ağladım. Ecel gelmeden can çıkmaz Ya, Allah, şans, diyerek Alınyazımı şimdi deneyeceğim “. Bu sözü söyleyip yiğit Kambar, Kaplanın yanma yaklaştı “Kabul ola en büyük muradım ” diyerek. Bu vakitte kaplan, Sırtını kabartıp, Kulaklarını büküp, Ağzını kocaman açıp Arşları yaman kükredi. Sesi yeri göğü inletip, Koca maya gibi böğürdü. Kartal gibi açıp pençesini. Geldi de tu/para atıldı. Kambar çekinmeden saldırdı, Var gücüyle haykırdı; Kuyruğundan tutup kaldırdı. Başının üstünde fır döndürüp, Fırlatıp attı. Kırk adım Öteye düştü. Kopan bir kaya gibi devrildi, Hırlamaya hali yok, Nefes alamadan yere serildi. Doksan evli avamın, Kabul oldu hayır duası Korudu Huda yiğidi. “Bu kadar mıydı var kuvvetin? ” diye Burnuna baltasıyîa Böyle güçlü kaplam, Bir vuruşta öldürdü. Kalın ormandan çıktı, Yiğit Kambar yerden kaldırıp, Yürüdü gitti oradan, Kaplanını eyer üstüne yatırıp. Kuyruğu sallanıyor kaplanın, Önüne sağlamca yerleştirdi Dört ayağını birbirine denk getirip. Başının büyüklüğü, Oniki karışlık kazan gibi Cesaretini yiğidin Halkı görüp seyretti. Dinlendirip, yatıncaya kadar Kara kaska tulpanm, Eğerini aldı da, Bağladı kuru üzüm vererek Ayağına taktığı kösteğin, Okluğu saf deriden. Gören insan hayran kaldı, Duşağı (kilidi) gümüşten idi. Çimen kadar tüyü yok. Derisi kupkuru olmuştu Çok zayıflayıp, kuvvetten kesilmişti. Kaşını çatıp öfkelenip, Sabah akşam koşa koşa, Hızı kuvvetliydi avda da Durmadan koşturup, Toynağı taşlara kertilip, Kan ter içinde kalmıştı. Yelesini tarakla yatırıp, Kuyruğunu taradı iyice. Altından kolan takıp Eğer takımını düzeltti güzelce. Geyik derisinden Kaftanını giydi. Yayla atılan ok gibi fırlayıp Tulparına bindi. Doğanım eline alıp Nuv Koli ‘ne yöneldi. Dosdoğru geçip vardı. Şahinini yüzüne tutup Kambar’in gittiği yol Mal sürüsünün izi idi. Kıyısını çevreleyerek tay bağlayan Deniz kenarına yerleşen, Nazım Kız ‘in obası İlişti onun gözüne. Bunu görüp Kambar ‘in Aklına yoksulluğu geldi. “Kımızı vardır diye, şu ak otağa Nesine gidip varayım? ” diyerek Kenarından geçip gitti, Şahinini yüzüne tutarak. Kara kaska yürük atı, Toprağı eşeliyor tabanı, Acele etmeden gururla yürüyüp, Obanın dışına çıktı. Buluttan çıkan ay gibi, Nazım duruyordu ışık saçarak, Atlas elbise üstünde, Gök arabaya dayanarak Fidan gibi beli kıvrılarak, Altın saçbağını sürüyerek, Otağa gelip girdi. Kır tulpar gibi salınarak, Ah ettiğinde ağzından, Güzelin, buğusu çıkarak, Yüreği ateş gibi yanarak. “Kara atlı Kambar bakmadan Niye böyle geçip gitti? “diye Sinirlendi güzel pek. “Beyaz yüzüm karardı mı, Çirkinleşti mi, acaba? ” diye, Yuvarlak aynasını eline alıp, Şahin gibi gözü süzülüp, Ağlamayıp, gönlüne burukluk gelip, Aynaya bir göz attı. Gönlünü bir karanlık bastı, Nazım Kız ‘in gönlü, Üzüntüsüne dar geldi. Yakın yengesini çağırarak Han sarayındaki herkesi toplayıp “Öğle vakti geçmeden, Bir kinnanhk ipeği Eğirip ver, ” diye zorladı. Küser bu yaramaz kız, diyerek Nazım ‘m gönlünü kırmadı Yumağı açıp çabucak Hepsinin de başları kımıl kımıl ederek Buyurduğu işi bitirdiler, Söylediğini yerine getirdiler. Otuz kadın koşturup, Hamağı çabucak kurup, Tabanlarının altı yarıla yarıla Katır gibi koşturdular. Yürüdükçe omuz omuza Çarpıştılar, biraz duraklayınca “Geç kaldınız” diyerek Nazım, azarladı, öjkelendi Kenarlara çaktığı kazıkların Bir ucu göğe kadar uzandı. Kadınlar gitti evine “Razı ol, hoşça kal. ” diyerek Yavrularımız acıkmış, ağlamıştır Dövmeye kalkarsa kocamız Yalvarıp, anlatırız. Kabul etlik, senin isteğini yerine getirdik diye. Nazım Kız, bindi hamağa. Mis kokular saçarak Aşk ateşi düşmüştü içine Gururuna dokunup Hazırlayıp koydu “sara”ya Yanına kımız getirerek “Kambar dönüşte içsin. ” diye Arak ile şarabı, Sandığa koyup sakladı, Şişe/erde ekşiterek. Deniz kıyısından çıkıp yiğit Kambar, Sırtına atının yükleyip geliyor Kaz, ördek ve turnayı. Tulparma yükünü yükleyip, Sırtına avla iyice doldurdu. Kartalların en üstünüydü şahini, Kanatlı kuşların hepsini avladı. Tütününü içip keyifle, Arkasına dönüp bakmadı Görünüyordu Nazım ‘in Önüne hamak kurduğu! Kambar söyledi kendisine; “Bununla ilgileneceğim diye, Halkımı unutup gidersem Huda beni cezalandırır. ” dedi. Malûm oldu yiğide: Akıl ile hüner birleşti Gönlünü çelmek için beklediği. Zor durumda koşturdu, Kara kaska tulparı. Eğri bir ok gibi oraya buraya Merak edip, gölden su bile içmeden Kendinden geçip, toz yuta yuta; Durmadı orada birazcık. Fırladı geçti üzerinden. Kambar ‘la konuşamadan Hevesi yine içinde kaldı, Oturup, bakakaldı. Sinirlenmişti Nazım Asî at gibi kızgın, tepindi. Kambar ‘a çok kızıp, Yüreği iyice soldu. Kılıcını alıp eline “Kahrolası, kamall”diye Altı yerinden doğradı. İpeğe içi yanıp, “Ne oldu, yavrum? ” diye, Yengeleri bağrıştı. Kam çekildi yüzünün Rengi sapsarı oldu. “Bekle, hele, ey yiğit!” diye Geçip giden Kambar ‘a Elini sallayıp bağırdı Kara kaska cins atının Dizgini çekip, bekleyip “Ne diyor, bu bana? ” diye, Kızın cevabını dinledi. O zaman Nazım şöyle dedi: “Görüşmeden nereye gidersin. Han evladı, ey Kambar! Yorgunmuş, kaşları çatık, Kara atının boynunda Yele var, öfke. kırgınlık da var! Sözlerime kulak ver, Aklın varsa, anlaşana. Ak göğsümün üstünde El değmemiş mal var, bakasana. Susadıysan. içeceğimizden içsene Bizim eve gelsene, Bir gün misafir etmeye, Ağırlamaya seni güç yeter! Başını beri çevirsene, Kucaklaşıp ikimiz. Görüşelim, dursana. Arkanda bir mağara, uçurum var!” O zaman Kambar şöyle dedi: “Akrabalarım bitirdi Kara atımdan başka her şeyimi Dışım sağlam, içim yanar Bilmez kimse halimi Eş eyledi Ali ahım bana Fakirlik denen zalimi. Çoban olmak elden gelmez, At sırtında geçti ömür savaşarak Ekmeğimi kendim bulmazsam, İki ayağım boş boş salanarak, Aç kurt gibi yalanarak Yokluk camını çıkardı. Ailede tek çocuğum ben, Kuş etiyle besliyorum Evdeki iki yaşlımı. Onlara da bakıyorum Himayeme aldığım var daha Altmış evli fakirim. Seninle gönül eğlendirirsem, İşim zorlaşır benim. Benim kusuruma bakma Anlattım sana, Nazım, halimi. “ Nazım, Kambar ‘a şöyle dedi: “Bugün bize misafir ol! Nasıl olsa gidersin Köy yol üstündeydi Birlikte serip yatağı, Yanına yakın yatayım, Şafağa kadar el ele tutuşup. Altmış evli fakirine Acele etme, elbet gidersin Yakın değil bize o Bin koyunlu beyin oğlu bile benim için Senin bir izine lâyık değil. Beyzadem, benim niyetim bu ” Yiğit Kambar, o zaman şöyle der: Nazım, “Nazım, bu böyle olmaz ” diye Yaşıtlarına bakarsan Ben değilim seçip evleneceğin. Aradığın üstünlük, asillik inleterek bağlayan, Göçtüğünde sürü sürü süren, Mestliği olmalı. Kız Nazım, Yılkıyla devenin. Zengini berrak göl yapan, Yoksulu sessiz çöl yapan Emri güçlüdür, Sahip ‘in. Köpek koşturup, kuşla avlanırım, Kemiğim pek sızlıyor, Kendi yaşıtlarımın içinde. Meşhur yiğitlerin biri idim. Kaplan öyle yırtıcı bir hayvan ki; Daracık ormanda karşılaşıp, Ondan bile çekinmedim. Cesaretle yenip, öldürüp, Güçlü yiğitleri getirip(amp) Allah ‘tan medet diledim, Yoksul da olsam, cömerdin Ben yolunda gitmekteydim. El ele tutuşarak Nazım Kız, Seninle and içsem, Malı çok bir kötü adam gelip Alıp gider de seni, ayrılırsak, İtibarım sarsılır, Sıkıntıya düşer At başı gibi yüreğim. “ O zaman Nazım şöyle dedi: “Rezil dünya ‘nın kısalığını Kuvvetli yiğit düşünür mü? Saka yapan var mıymış? Kurşun döküp aşık kemiğine? İnsan, misafirliğe Kız çağırdığı zaman, gelmez mi? Yüreğime bir dert sarıp Yalvarttıran ey Hudam, Varı yoğu tek at olan, şu yoksula. Sağlık selâmetle yaşarsam, Hiçbir üzüntü duymam. oniki boylu özbekten Ayrı otururum demem. Söylüyorum da gönülden. Çenem i yor yora Yiğit doğan bir oğlan idin. Yurduna örnek olacak kadar, Bunun için seni durduruyorum, Aklın varsa, düşüne dur, Bundan ötesini kendin düşün, Bundan fazla ne diyeyim?” Kambar ile Nazım ‘in Üstünlük, soyluluk olup tartışması, Hasret bırakmayıp herşeyi döktüler gönüldeki. Laf lafı açıp söz uzamıştı, Bir türlü ayrılamıyordu, İkisinin arası, Konuşmaya dalıp, Vakit geçti, gecikti. Dönme zamanı geldiğinde Evinden çıktı dışarıya Nazımın büyük ağabeyi Kız kardeşi yanında Simli, zerli başlık başında Karşısına dikilmişti Kambar ‘in Kara Kaska atı. Gördükten sonra bunları Kabırşak, çok öfkelendi, İnsanoğlunun en kötüsü idi, Sakalı uzun, ahmak, Narasını atıp geldi. Durmadan bağıran biriydi, Eşek gibi artırarak Dedi: “Koraz, Daraz, Alşıoraz Neredesin, ey Karımsak? Aşağılaması değil mi Baldırı çıplak fakirin Bize bu kadar yakın gelmesi? ” Kardeşlerine şöyle der: “Ak kılıcını eline alıp Alnını yarıp, başını kes, Yere düşsün boynu, Görelim, kimle oynamak ister? Kıza tutkun bu beyin Kılıçla arzusunu gerçekleştirl” Meşhur beş yiğitti bu kardeşler, Azimbay ‘in yaramazları “Nerede, o yoksul? ” dîye koşturdu, Elinde birer sopası. Cin çarpmış gibi tepinip, Adamlarının hepsini topladı Düşüp kaldı bir yere Başındaki börkü de. Altısının içinde Aklı üstün diğerlerinden Alşıoraz idi en erkeği. Ağabeylerine şöyle der: “Kambar ‘in gönlünü kırma, Güçlü, kuvvetli bir yiğit idi. Bir gün lazım olur. ” diye. Karımsak o zaman şöyle dedi, Hepsine öfkelenerek: “Önünde arkasında kimsesi yok, Bu yoksul bizden çok mu? Koraz, senin şu herifin, Köyün üstünü yo! yapıp, Evin tam yanından geçmiş, Eceline susamış. Kabırşak, Daraz, neredesin? At üstünden indirip, Elini bağlayarak Kambar ‘in Tam kıçına tekme atın!” dedi. “Lanet olsun sana, Alşıoraz, Benim gözüme görünme Kalk, yok ol, yıkıl karşımdan. ” dedi. “Altı oğlan t n içinde, Babamla annemin sırtında taşıdığı, Nazlı büyümüş Nazım ‘ı Vanyoğu bir tekaıı olan yoksula Vermemiz münasip mi idi? ” Alşıoraz söyler: “Ağabeyler, Güvenme malın çokluğuna Kime gücünüz yetecek ki, Hiçbir şeyi görmüyor şu anda gözün. Taş lyamıyorsun uz kibirden Huda’nın size bahşettiklerini. Ben de artık çok öfkelendim. Sizin dediklerinize, Ev yıkılıp kalmış gibi, Kibirden kabarmış göğsünüzün yeline. Hiç kimseyi dinlemiyorsun Böbürlenip hepiniz de, Her şeye ‘ben bilirim ‘ diyen, Kim bilir, zor bir gün doğarsa, Mevki/erimiz eşitlendiğinde) Saklanırsın gizlenip, Gidip onun kanat altına. Alimbay Han ‘in oğlu Bakarsan soyuna sopıına. Kız kardeşin kimseden geride olmaz, O yiğidin lâyık olursa şöhretine. Akrabalarla konuşup, Nazımcığı evlendirelim. İsterse Allah, kendi dengiyle ” Daraz şöyle der: “Ağabeyler, Fazlaymış bizden de Alşıoraz’m aklı. Evi ağaçtan olan Özbek ‘le Baksan, iki kardeş gibi akrabayız. Allah ‘tan sonraki yakınındır o, Düşünüp taşınacak olursak. Buymuş işin doğrusu; Düşman olup gitmesin Noğayh ‘nın yiğidi Azılının intikamını kazanırsan, Dokunur sonunda bir zararı. ” Bu sözü dinleyen yaramazlar, Sopalarını yere bıraktılar. Hepsinin geçti öfkesi. Bıyık altından gülerek Nazım da pek mutlu oldu. Kambar yönetip gider, Toynağı atının yeri toz duman edip, Toynağı atının yeri göğü inletip. Kız Nazım ‘a aracı olarak Yirmi yiğit gönderdi, Kalmak hanı yurdundan. Kuyruğu, yelesi bağlanan Aygır yakalayıp sürüden Yola düşüp dört nala, Yorga atlara binip tam tavında. Tilki börkü başında. Renk renk güzel giysiler sırtında, Kereyoğlu Kelmembet Ses verip biraz durakladı. Köyün gelip tam yanına. Mağrur mağrur adımlayarak, Uykulu gözünü zorla açıp, Azimbay çıktı dışarıya. Uykudan yeni kalkmış gibi Azimbay o zaman şöyle dedi, Biraz sinirlenerek Yüzü ateş gibi yanarak, Göğsü kibrinden pek kabarık, Nar deve gibi azgınlaşıp, Beline kemer takmadan Kurt derisi kürkünü omzuna almış, Giydiği yeleğinde kat kat Düğmeler takılmış. “Sabah akşam akın akın gelen Misafir hiç eksik olmuyor. Yoksullar beni görmezlerse, Özlerler kısa sürede. Evimde rahat bırakmıyorlar, Aradığı yoku bulunup. Kereyoğlu Kelmembet Siz de koşturup geldiniz Yatsı vakti geldiğinde Hiçbirini tanımıyorum Hayırlı olsun seferin. Geldiğin yeri sorayım, Oğlum, sebebi ne bu gelişinizin? “ Kelmembet, o zaman şöyle der: “Peki, olsun isteğin, Azimbay, Geliş sebebimi size söyliyeyim Kaldırabilirsen, benim nazımı. Parmağı altın şahine, Avlatmak için geldim, Göldeki Ördeğim kazınla. Kızıl Altay tilkini, Avlatmayı düşünüyorum. Avcı, küheylan gibi tazıma. Ak otağ dikmek için izin istiyorum, Kimse daha oturmamış bir yurdunda. Emir verip padişahım göndermiş Dönemem ben bu yerden Aradığımı bulmadan. “ Kelmembet tekrar söz aldı: “Acele etmesen, ey bey ağa! Boynuzu uzun, boz boğa, Azgınlaşma vakti gelip dolaşıyor. Keleklerini yeni çıkan ezer, Arkasına bakıp, geri dönüp, Sürmek istediğinde de siiser. Kokusu halkına yayılıp Olgunlaşmış mis kokarak keleğini, Eline keskin bir bıçak alıp, Ortasından böler. Yemek için herkes heveslenip Görmeden, dışından tanır onu. Kanatlı kara kartalım, Büyüttüğün üzerine titreyerek Ak kuğunu senin yakalar; Kuş etiyle beslenip Gövdesine biner. Arkadaşın üzülüp buna, Düşmanın kahkahayla güler. Bu dediğim olmazsa Yerine şahin konmazsa Noğaylı yurdun ortasından ikiye bölünür. “ Kelmembet tekrar söz aldı: “Boynuna tuzak atıp ipten, Uslandırıp da döneceğim, Asi atını ehlîleştirip. Azılı erkek kurduma Kuyruğunu asî atının yedireceğim. Körpe kuzunu sürükleyip Boğazından ısırtacağım. Kaburgasını parçalayıp, Ak saplı, çelik mızrakla Sançtıracağım eşeletip. Korkudan kaçan tilkini Kovalayıp saldırıp yakalayayım. Oradaki sülün kuşunun Eğlencesini görsem demiştim Pençe attırıp boynuna, Laçinimeparçalattırıp. ” Kelmembet tekrar söz aldı: “Sen istersen Azimbay, Söyleyeyim gelişimin sebebini. Aracılık eden yengeyim. Giyeceğim senden kıymetli bir kaftan, Mert kişinin işaretidir, Vereceksen tez ver kaftanımı. Hiç kimse sana dokunamaz Tutarsan benim elimden. Aracı olarak padişahım gönderdi. Yedi atası namlı Aladağgibi heybetli, Rüstem Dastan gibi boyu posu. Ona eğer karşı koyarsan, Mahveder hepten talihini. (Başına bela kesilir) Debdebesi ile devleti Kendisine çok uygun. Bugün sana misafirim Seç de kes bir semiz koyununu. Dünür olurak gelip, “kuyruk ” yeyip, Eğlence oyun yapalım. Noğaylı ‘yi çağırma Beni sen yedirip içirip doyur, Bir evini boşaltıp, Döşek serip, at yakala Turna gibi uzatıp boynunu ” Otağdan çıkıp dışarıya Alşıoraz, o zaman şöyle dedi: “Yolun kaybetmiş böyle, nereden gelirsiniz. Ey, Kalmak ‘in seçkin beyleri Nefes nefese kalıp. Acele ettiğiniz hemen anlaşıldı. Karaman devin yiğitleri, Söyleyecek sözün hatibi, Senmişsin canı sıkılmış boş durmaktan. ‘Kelmembet’ diye duymuştuk Kardeşiniz, şimdi gördü sizi. Bey ağa sizde varmış, Atalar geleneğini bilir/nişsin, İyiler arasında yabancılık olmaz’ derler. Yaşın büyük, ağabeysin, Görüşelim, buyur, gel yanıma. “ Kelmembet, o zaman şöyle dedi: “Yiğitmişsin Alşıoraz Yavru kaplan gibi boy poşun. Yerinde rahat duramıyorsun, Zaptedemiyorsun kuvvetini, Rast getirdi Hudam, Aradığım kişiyi. Tartışacaksan benimle, Gösteririm sana gücümü. Aklın varsa, evladım, işimi seçime havale etme; Kıymetimi anlardın, Tanımıyorsun sen beni.” Bu sözü söyleyip Kelmembet; “Görüşmek istersen gel yavrum. ” diye Eğilip elini uzattı. Yakasından tutup Alşıoraz Gerilerek kuvvetle, At üstünden çekti aldı, Devirip yere yıktı. Aracılığa gelen yiğidin Korkudan yüreğini hoplattı, Kelmembet yere devrilince, Yiğitler1′ başladı saldırmaya, Çomakla vurdu var gücüyle, Yenişemeden epeye dövüştüler |
Category: 2015