Yesiney-Murza

Yesiney-Murza (Yesiney Murza Diveev, Isanay-biy, Yessene Murza) (? – 1584 ) – ait biy Mansurul sürüsü ( 1572 – 1584 , büyük oğlu ve halefi) divey-Murza . Nogai Horde’un kurucusu Altınordu’nun ünlü hükümdarı Edige’nin neslinden .

Biyografi

1572 de, Molody Savaşı sırasında babası Divey Murzanın yakalanmasıyla , Yesinei-Murza Mansurulu boyunun başına geçer ve Kırım Hanlığı’nın kuzey sınırlarında bulunan Nogay kabilesinin yönetimini eline aldı.

Yesinei-Murza, güney Rusya topraklarına yapılan baskınları yönetti.1577 de, Yesinei-Murza öncülüğünde Kırım Tatarları ve Nogaylar Alator ve Temnikov yöreleri harap etti

1578 de, Yesiney-Murza Diveev Moskova sınırlarına yeni bir baskın yaptı.
Onun komutası altında 6 bin Kazı Nogay, 2 bin Azak Nogayı, 2 bin büyük Nogay ve 2 bin Diveyeli Nogayı vardı.

1580 yazında, ” bu yaz, Divey Nogayları Kırımlılar ile birlikte akın yaptı, Moskova Ukraynalılar ve birçok kayıplar. “

1580’lerde Kırım Hanlığı’nda yaşanan iç çekişme sırasında Yesinei-Murza ve Mansurlar , kardeşlerle mücadelede Kırım Hanı II. Mehmed Giray’ı desteklediler . In 1584, Han Mehmed II Giray komutasında Osmanlılara yenilmesine Osman Paşa Özdemiroğlu ve kaçan Perekop , ama yolda o yakalandı ve Kalga tarafından öldürülen Alp-Giray . Mücadele, II.Mehmed Giray’ın en büyük oğlu Nureddin Saadet-Girey tarafından sürdürüldü . Kardeşleriyle birlikte Nogai uluslarına kaçtı . Onlarla birlikte Murza Yesiney ve Arslanai Diveevs vardı.

1584 de, Yesiney-Murza güney Rus eşyalarını karşı 50 bin Kırım Tatar çerilerini kampanyasında yer aldı. Kampanya sırasında, ayrı bir müfrezeyle Yesiney , Belyov kalesini kuşattı , ancak Rus güçleri yaklaştığında, kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı ve geri çekildi.

Aynı yıl1584’te Saadet II Giray kardeşleri ve büyük bir Nogay ordusu ile Kırım’a girdi ve yeni Kırım Hanı ilan edildiği Bahçesarayı işgal etti. 

Rakibi II. İslam Giray , Osmanlı yetkililerinden yardım isteyerek Kefe’ye kaçtı . 

Türkiye’den alınan takviyeler sahip olan II. İslam İndol Nehri üzerindeki savaşta  Saadet Gerayın Tatar-Nogay ordusunu mağlup etti. Bu savaşta Mansurların lideri Eseney-Murza öldü. 

Saadet Giray, kardeşleri ve arkadaşları ile Kırım’dan Büyük Nogay Ordasına’na kaçtı. Onlarla birlikte Mansurların yeni lideri Arslanay-Murza da vardı.

Eseney oğlu Ali Beyi ileride Arslanay oğlu Kantemirin yanında görüyoruz.